Na oko 300 km južno od Beograda, na putu koji preko Ibarske magistrale vodi prema Jadranskom moru, okružen visovima Golije, Rogozne i Pešterske visoravni, i rekama Jošanicom i Raškom, smestio se Novi Pazar, jedinstven multietnički prostor u kome se susreću i prepliću zapadna i istočna civilizacija, staro i novo, Islam i Hrišćanstvo. Novi Pazar, koji su osnovali Turci i dali mu ime Yeni Pazar (Novi Pazar), za razliku od Eski Pazara (Stari Pazar, odnosno Trgovište, Pazarište) izuzetan je po prirodnim bogatstvima i kulturnim vrednostima, koje su i bile povod da turistički novinari Srbije posete ovu destinaciju. Ali novinari su se uvereli u još nešto – Novi Pazar je, osim obilja vrednih kulturno-istorijskih spomenika, i grad gostoprimljivih, toplih i ljubaznih ljudi.
Već u prvom upoznavanju sa Novim Pazorom, koji je 1461. godine osnovao Isa-beg Isaković (kasnije je osnovao i Srajevo i Šabac), saznajemo da je to veoma star grad, o čemu govore brojni arheološki nalazi smešteni u muzeju “Ras”. Na raskrsnici puteva imao je geostrateški značaj, te je pripadao Zeti, Vizantiji, Mađarskoj, Bosni, Austrougarskoj, Turskoj a u II svetskom ratu i Nemačkoj. Kroz njega su prolazili slavni osvajači – vizantijski car Manojlo Komnen i sultan Mehmed Fatih II. Bio je prestonica Nemanjićke države Raške i sedište Otomanskog Novopazarskog Sandžaka. Na teritoriji Novog Pazara nalazi se bogata i raznovrsna kulturna baština, blago neprocenjive vrednosti, koje svojim prožimanjem posetiocima pruža specifičan doživljaj. Stari grad Ras, manastir Sopoćani, Đurđevi stupovi, Petrova crkva (najstarija crkva u Srbiji), Altun alem džamija, Hamam i drugi spomenici kulture, čine um otvorenim u susretu Pravoslavlja i Islama. Spoj starog i novog doprinosi da ceo Novi Pazar postane svojevrsna atrakcija sa uskim i krivudavim ulicama kroz koje je, zajedno sa automobilima, gotovo nemoguće probiti se do centra grada.
I dok je sa jedne strane kulturno nasleđe, sa druge je ekonomski bum koji je ovaj grad doživeo u poslednjoj deceniji, kao ni jedan drugi u zemlji. Solun, Temišvar, Segedin ili Istanbul nisu više prvo čega se setimo kada se kaže “šoping”. Sada je to Novi Pazarsa brojnim zlatarama, prodavnicama odeće i obuće, sa čuvenom Malom i Velikom pijacom i neverovatnim količinama kvalitetnog džinsa za male pare. Ne zaostaje ni na daleko poznata gastronomija – mantije, ćevap, kome ni jedan drugi nije ni nalik, baklave, tulumbe, kadaif, ratluk i drugi specijaliteti.Smeštaj u hotelima “Vrbak”, “Tadž” i “Atlas” omogućava ugodan boravak, ali je smeštajnih kapaciteta malo jer je, po rečima Ljiljane Lešević, direktorke Turističke organizacije Novog Pazara, “Broj turista i iz zemlje i sveta u velikom porastu.
Nalazimo se na kulturnoj ruti Saveta Evrope “Transromanika”, te interesovanje raste”. Zato Nihat Biševac, gradonačelnik Novog Pazara, i najavljuje, kako napore da se turisti sa Kopaonika dovedu u Novi Pazar, tako i brojne investicije, među koje spada i izgradnja 6 novih hotela “Iz izvora domaćih investitora, kao i investitora iz Dijaspore koja je ovde veoma prisutna”.
Što pre budu izgrađeni, i što pre turisti počnu u većem broju da dolaze, to bolje. Po mišljenju ekipe Internet Serbia Travel News-a, i kolega iz ostalih redakcija, Novi Pazar treba da postane nezaobilazna destinacija u programima turističkih obilazaka Srbije. I zarad turista i zarad Srbije.
Staro tursko javno kupatilo koje je izgradio Isa-beg Isaković. Ovaj spomenik islamske arhitekture je pod zaštitom države kao spomenik od izuzetnog značaja.
Više puta rušena i obnavljana, služila je za odbranu grada. Sastavni deo nje je današnji simbol grada Kula motrilja (XVII vek).
Jedini hotel u Evropi izgrađen nad rekom (Raškom).
Nalazi se u najstarijoj zgradi u Novom Pazaru. Poseduje jedinstvenu kolekciju novčića korišćenih u doba Nemanjića i praistorijske nalaze iz pećine blizu starog grada Rasa. Sobe muzeja uređene su u turskom i srpskom stilu.
ROBNA PIJACA– Neki je zovu “Dolina džinsa”. Roba široke potrošnje iz radionica koje ne prave samo kopije već i sopstvene robne marke, kupuje se po veoma povoljnim cenama.
GOLIJA – Jedna od najlepših i šumama najbogatijih planina Srbije. Turistički ski centar “Odvraćenica” na 1.744 m n/v ima 5 žičara i 7 staza, dužine od 450m do 1100 m.
PAZARIŠTE – Stari grad Ras, prestonica prve srpske države Raške za vreme Nemanjića. Od 1979. godine je na UNESKO-voj listi svetske baštine. U podnožju su turističko naselje “Ras” i veliki ribnjak kalifornijske pastrmke.
NOVOPAZARSKA BANJA – Ušuškana u Novopazarskoj kotlini, podno planine Rogozne, bila je poznata još starim Rimljanima. Ima karakter klimatskog lečilišta i rehabilitacioni je centar za lečenje mišićnih i neuromišićnih bolesti.
RAJČINOVIĆA BANJA – Klimatsko mesto čija voda leči oboljenja organa za varenja, jetre i žučnih puteva, bubrega i mokraćnih puteva
Jedan od najstarijih srpskih manastira posvećen svetom Đorđu. Podigao ga je veliki župan Stefan Nemanja, a izgradnja je završena 1171. godine. Ovaj manastir, star preko 830 godina, uvršten je u svetsku kulturnu baštinu i pod zaštiom je UNESKO-a.
Crkva svetih Apostola Petra i Pavla, u narodu poznatija kao Petrova crkva, najstariji spomenik crkvene arhitekture u Srbiji, prvobitno je sedište Raške episkopije. Potiče iz VIII veka. U ovoj crkvi je kršten iRastko Nemanjić – Sveti Sava.
Jedna od najstarijih i najlepših džamija na Balkanu. Sagradio ju je neimar Muslihudin Abdulgani početkom XVI veka. Predstavlja retko remek-delo islamske arhitekture i pod zaštitom je države od 1979. godine.
Ktitor manastira Sopoćani, jednog od najznačajnijih spomenika kulture u Srbiji, je Stefan Uroš I Nemanjić, sin Stefana Prvovenčanog i kralj Srbije u period od 1243. do 1276. g
Osnovnu vrednost Sopoćana predstavljaju freske, za koje se veruje da su najlepše na svetu iz XIII veka. U manastiru se čuvaju mošti kralja Uroša I. UNESCO je ovaj manastir zbog izuzetne vrednosti uvrstio na listu svetske kulturne baštine.
