Na poziv Nacionalne agencije za promociju i podršku turizmu Makedonije, turistički novinari iz Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Crne Gore, posetili su ovu zemlju punu kulturno-istorijskog nasleđa, prirodnih retkosti, maštovite gastronomije, a nadasve ljubaznih ljudi. Sa 230 sunčanih dana ova antička zemlja neverovatne lepote, impresivnih mogućnost za odmor, uživanje i avanturu, zemlja koja ima 38 planina, 3 nacionalna parka, 43 prirodna i veštačka jezera, 346 pećina, od kojih su neke najdublje podvodne pećine u Evropi, 1600 živopisnih sela i ruralnih područja, zemlja regiona vina i gastronomije, iznenađuje neočekivanom i potpuno drugačijom perspektivom jedinstva različitosti.
Iz Skoplja, kao početne destinacije pune iznenađenja u svakom smislu te reči, krenuli smo uz planinu Vodno, i stigli do sela Nerezi, u kome se različitost – sa jedne strane puta kulturno nasleđe oličeno u manastiru Sveti Pantelejmon, sa autentičnim freskama iz 12. veka, a sa druge hotelski kompleks “Makedsonsko selo”, izgrađen u tradicionalnom duhu makedonske arhitekture, vrhunske udobnosti, sa detaljima kao što su istureni prozori i crvene paprike ili duvan koji se suši na toplom makedonskom suncu, stopila u savršeno jedinstvo. A nadomak svega toga još i Matka, uzani kanjon donjeg toka reke Treske, jedna od najpopularnijih avanturističkih destinacija koja obuhvata prekrasno jezero Matka, strme litice okolnih planina i uzbudljive pećine i živopisne srednjovekovne manastire. U Makedoniji su istorija i tradicija prisutni na svakom koraku. Bilo da se radi o manastiru Sveti Jovan Bigorski iz 11. veka, crkvama svetog Jovana Bogoslova – Kaneo ili svetog Klimenta u Ohridu, pravoslavnom manastiru Sveti Naum, sagrađenom 900.godine na visokoj steni iznad obale, arheološkom lokalitetu Stobi, starom “konzulskom” gradu Bitolju ili najprodavanijem turističkom proizvodu Ohridu. A kada istoriji i tradiciji dodamo prirodu, gastronomiju i gostoprimstvo, i zanemarimo balkanski mentalitet, eto dobitne turističke kombinacije.
Turizam u Makedoniji nije primarna privredna grana ali su turistički novinari Balkana, a među njima i ekipa Internet Serbia Travel News-a, bili potpuno svesni da se u ovoj zemlji intenzivno radi na njegovom razvoju. Ljupčo Janevski, direktor Agencije za promociju i podršku turizmu Makedonije, koji nam je bio izvanredan domaćin, kroz razgovor, i kaže “U Makedoniju treba doći jer je lepa, a takvi su i hrana i gostroprimstvo. Zato naš promotivni turistički slogan za ovu i sledeću godinu glasi “MAKEDONIJA VAŠA SLEDEĆA DESTINACIJA” jer, ako je Makedonija već bila NEOTKRIVENO TURISTIČKO BLAGO, sada, nakon otkrivanja, vreme je da postane sledeća destinacija”. Nakon posete Makedoniji, i mi se u potpunosti sa tim slažemo.
Tel. +389 (0)23 223101
Email info@tourismmacedonia.gov.mk
www.tourismmacedonia.gov.mk
OHRID – JERUSALIM BALKANA
Najpoznatija i najposećenija turistička destinacija Makedonije – Ohrid, pod zaštitom UNESKO-a, slobodno se, sa svojih 365 crkava, može nazvati “Jerusalimom Balkana”. Smešten na istoimenom jezeru, najstarijem i najdubljem prirodnom jezeru u Evropi, najpre je bio, kako nam priča Živka Cvetkoska Andonoska, iz Agencije za promociju i podršku turizmu Makedonije, “Antički grad Lihnid, potom prečica od Rima do Istočnog carstva, zatim središte Samuilove imperije, kulturna prestonica slovenskih naroda za vreme Klimenta i Nauma Ohridskog, u doba Turaka važno uporište na starom putu od Jadrana prema Carigradu”.A ostaci svega toga su, sa kopna, ili još lepše sa vode, na dohvat ruke i oka, uz obližnji Sveti Naum i izvorište Drima na raspolaganju turistima koji samo treba, onako kako smo i mi to učinili, da se prepuste atmosferi, zvucima, mirisima i ukusima koji ih okružuju.
GASTRONOMIJA U
Makedonija je “obećana zemlja” za sve gurmane i zaljubljenike u domaću, dobru i zdravu hranu. Zato svaki ručak i započinje salatom, popularno nazvanom “meze”. Zatim slede ajvar, pinđur, ljutenica ili makalo. Tu su i tradicionalna makedonska jela “Gravče na tavče”, “Turlitava”, “Ohridska pastrva”, “Čomlek”, “Pastrmajlija”, “Musaka,” “Kapama” i tako redom. Da ne preskočim obavezne pite i zeljanice.
Nova istorija, u okviru projekta “Skoplje 2014”, utemeljila je brojne fasade koje, zahvaljujući gipsu kojim su presvučene, podsećaju na rimsku, grčku ili austrijsku arhitekturu, “Trijumfalnu kapiju”, nebrojene spomenike “antičkog” (neki kažu “kičerskog”) izgleda i sumnjive statike, poput džinovskog Aleksandra Makedonskog na konju, kao i galije usred plitkog Vardara. Najnovija istorija, distancirana od prethodne, iznedrila je murale na betonskim zidovima kao, kako reče Petre Šilegov, gradonačelnik grada Skoplja, “Novi korak ka budućnosti”.
A sve zajedno, ma kako ko video i tumačio, neverovatno je atraktivan mamac za turiste kojih ima iz celog sveta. Idu, obilaze, veruju ili neveruju svojim očima, slikaju se, troše pare, i pojma nemaju na kakvim je mukama aktuelna vlast da odluči šta da učini sa ovim tekovinama starog/novog doba.
Bitolj, jedan od najdugovečnijih gradova Balkana, smešten u jugozapadnom delu Makedonije, spada u najpopularnije destinacije na turističkoj mapi. Drugi po veličini u Makedoniji, poznat kao “Konzulski grad”, zbog brojnih diplomatskih predstavništava, vredi posetiti i zbog najautentičnije ulice – Širokog Sokaka u kojoj je nekada imao fotografsku radnju Milton Manaki, i u kojoj se nalazi i kuća sa balkonom na kome je, po predanju, lepa Eleni Karinte, pratila pogledom svoju ljubav, Mustafu Kemala Ataturka, u to vreme učenika vojne srednje škole u Bitolju, a kasnije osnivača i prvog predsednika moderne Turske. Njeno ljubavno pismo nalazi se u Narodnom muzeju u Bitolju, jednom od najinteresantnijih u Makedoniji.
ZEMLJI SUNCA I UKUSA
A za kraj, zna se, kadaif, tulumbe i baklave. Turistički novinari na putu po Makedoniji imali su i izuzetno zadovoljstvo da svu ovu gastronomsku “lepotu” nadgrade i posetama originalnim restoranima “Stara kuća” u Skoplju, “Ostrovo” pored manastira Sveti Naum, u kome se uživa u hrani uz plovidbu ka izvorištu Drima, a posebno u selu Janče, opština Mavrovo, u kome Tefik Tefikoski u svom objektu Tutto stapa kulinarsko umeće sa proizvodima iz prirode. Nezaboravan gastronomski doživljaj. Hranu prate i najtraženije makedonske sorte vina poput Vranca, Smederevke i Žilavke iz nadaleko poznatih vinarija Stobi, Tikveš, Popove kule i drugih.